„Długo szukałam dietetycznego Graala”. Rozmowa z dietetyczką kliniczną Joanną Kokoszką

Efektu jo-jo można uniknąć

Statystyki są przygnębiające – ponad połowa Polaków mierzy się z nadwagą lub otyłością. Wiele osób dostrzega ten problem i próbuje samodzielnie pozbyć się zbędnych kilogramów, zwykle decydując się na mniej lub bardziej restrykcyjne diety. Te rzeczywiście mogą przynieść szybkie efekty, które jednak zwykle nie utrzymują się zbyt długo. Dlaczego tak wiele osób doświadcza tzw. efektu jo-jo?

Zdaniem mojej rozmówczyni, dietetyczki klinicznej Joanny Kokoszki, problem tkwi w niemożliwych do utrzymania restrykcjach i braku indywidualizacji diety:

– Jeżeli jesteśmy na diecie, której nie lubimy, to jak długo możemy na niej wytrzymać? Nie jesteśmy w stanie za długo się zmuszać. Ale jeżeli wprowadzamy stopniowo drobne, akceptowalne zmiany: tu sobie odejmę troszkę kalorii, tu sobie dołożę wody, tu odrobinę więcej ruchu – to odchudzanie przychodzi lekko, a zmiana staje się realna i długoterminowa, bez efektu jo-jo.

Ekspertka podkreśla, że układając plany żywieniowe dla swoich klientów, zawsze bierze pod uwagę dane z wywiadu – również te dotyczące upodobań kulinarnych. Jadłospis musi w jakiś sposób odpowiadać smakom klienta, w przeciwnym razie trudno mu będzie z tego jadłospisu korzystać.

„Nie ma cudów – są dobre nawyki”

– Jestem dietetykiem od wielu lat i sama długo szukałam swojego dietetycznego Graala. Próbowałam różnych metod po to, by ostatecznie dojść do wniosku, że nie ma cudów; są po prostu dobre nawyki i powroty do tych nawyków – przekonuje dietetyczka.

Moja rozmówczyni nie bez powodu wspomina o powrotach do dobrych nawyków. Wiele osób, które próbuje schudnąć, poddaje się po pierwszym „potknięciu”, czyli np. złamaniu bardzo restrykcyjnej diety albo pominięciu kilku treningów np. podczas choroby. Takich potknięć i przerw nie warto traktować w kategoriach porażki. Zdaniem dietetyczki „potknięcia” to ważne lekcje, a czasem wynik okoliczności, na które nie mamy wpływu. Jednak na wprowadzenie dobrych zmian czy na powrót do dobrych nawyków nigdy nie jest za późno.

„Chodzi o to, żeby o siebie dbać”

– Kiedy wychodzę do ludzi z małą-wielką zmianą, czasem myślę, że porywam się z motyką na Słońce. Bo w dzisiejszym świecie każdy chce efektów tu i teraz. Popularne diety zachęcają chwytliwymi nazwami i obietnicą szybkich rezultatów. A kiedy mówię o zdrowym stylu życia, ruchu – to brzmi nudno i męcząco. Jednak prawda jest taka, że wszystkie wymyślne diety nie działają na dłuższą metę. Konieczna jest zmiana w podejściu do odchudzania, a przede wszystkim do swojego zdrowia. Chodzi o to, żeby po prostu o siebie dbać – podkreśla ekspertka.

– Trzeba o siebie dbać nie tylko w kwestii odżywiania. Pamiętajmy o tym, że ciało jest stworzone do ruchu; ruch jest dla nas najlepszy. Nasi przodkowie zawsze się ruszali i ruszali się dużo. Dopiero my jesteśmy w takiej sytuacji, w której mamy wszelkie udogodnienia i nie musimy o nie zabiegać w ruchu. Siedzimy i przyjeżdża do nas paczka; siedzimy i przyjeżdża do nas jedzenie. Brakuje nam tej spontanicznej, również niezaplanowanej aktywności. I to wszystko powoduje, że tyjemy.

Jedynym skutecznym sposobem na redukcję wagi jest ujemny bilans energetyczny. To znaczy, że musimy spalać więcej kalorii, niż jemy. Jednak głodówki nie zapewnią nam trwałych, ani zdrowych efektów. Kluczem jest zdrowy sposób odżywiania i dbałość o aktywność fizyczną.